Στα 100 Μνημεία Παγκόσμιας Γεωλογικής Κληρονομιάς της UNESCO η καλντέρα της Σαντορίνης

Μια θέση στα 100 Μνημεία Γεωλογικής Κληρονομιάς της UNESCO κατέχουν πλέον και επίσημα η καλντέρα της Σαντορίνης και το απολιθωμένο δάσος της Λέσβου. Εδώ και λίγες ώρες διαθέτουν και πιστοποιητικό για την ένταξή τους στον κατάλογο με τις κορυφαίες περιοχές γεωλογικού ενδιαφέροντος παγκοσμίως.

Η απονομή των πιστοποιητικών έγινε στο ειδικό συνέδριο για τα 60 χρόνια από την ίδρυση της Διεθνούς Ένωσης Γεωλογικών Επιστημών σε συνεργασία με την UNESCO, στη Ζουμάια –Ακτή των Βάσκων, περιοχή που έχει αναγνωρισθεί ως Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO–, στην Ισπανία.

Μνημείο Γεωλογικής Κληρονομιάς (IUGS Geological Heritage Site), σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή Γεωλογικής Κληρονομιάς (ΙUGS-IGC), ορίζεται μία περιοχή που φέρει γεωλογικά στοιχεία ή/και γεωλογικές διεργασίες διεθνούς επιστημονικής εμβέλειας, που χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς και/ή έχει συνεισφέρει καθοριστικά στην ανάπτυξη των Γεωεπιστημών στο πέρασμα του χρόνου.

«Είναι ιδιαίτερα τιμητικό για τη χώρα μας το γεγονός ότι μεταξύ των θέσεων που αξιολογήθηκαν από την Διεθνή Επιτροπή, στα πρώτα 100 Μνημεία Γεωλογικής Κληρονομιάς περιλαμβάνονται δύο θέσεις από την Ελλάδα: το απολιθωμένο δάσος της Λέσβου και η ηφαιστειακή καλδέρα της Σαντορίνης», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τον Στρατή Μπαλάσκα ο καθηγητής Νίκος Ζούρος, διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου.

Το Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου αποτελεί ένα σπάνιο απολιθωμένο δασικό οικοσύστημα που περιλαμβάνει μεγάλες συγκεντρώσεις απολιθωμένων δένδρων και απολιθώματα ζώων τα οποία σκεπάσθηκαν από ηφαιστειακά υλικά και απολιθώθηκαν στη θέση τους πριν από 18 εκατομμύρια χρόνια. Μέσα σε στρώματα ηφαιστειακής στάχτης αποκαλύπτονται ιστάμενοι και κατακείμενοι απολιθωμένοι κορμοί, κλαδιά, ρίζες, καρποί και φύλλα δένδρων καθώς και απολιθωμένα οστά και δόντια ζώων. Σημαντικές απολιθωματοφόρες περιοχές συναντώνται επίσης στην παράκτια ζώνη αλλά και στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Λέσβου.

Η μοναδική καλντέρα της Σαντορίνης

Με διαστάσεις περίπου 12 επί 7 χλμ. η καλντέρα της Σαντορίνης αναδύεται από την επιφάνεια της θάλασσας με απότομους βράχους ύψους 300 μέτρων. Η παλαιότερη νότια καλντέρα σχηματίστηκε περίπου πριν από 180.000 χρόνια, ενώ η νεότερη ιστορικά που φέρεται να κατέστρεψε τον Μινωικό πολιτισμό δημιουργήθηκε το 1600 π.Χ.

Αν και αδρανής, η Σαντορίνη είναι ένα ενεργό ηφαίστειο. Η τελευταία έκρηξη σημειώθηκε το 1950 και έκτοτε έχουν καταγραφεί πάρα πολλά υποθαλάσσια ρήγματα.

Η Εύη Νομικού, αναπληρώτρια καθηγήτρια Γεωλογικής Ωκεανογραφίας και Φυσικής Γεωγραφίας στο Τμήμα Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος του ΕΚΠΑ και επιστημονικός συνεργάτης του ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε, που κατέθεσε τον φάκελο της υποψηφιότητας, μιλώντας στην ΕΡΤ αποκάλυψε πως μια από τις μεγαλύτερες υποβρύχιες αποστολές των ΗΠΑ, θα πραγματοποιήσει γεωτρήσεις στον βυθό της Σαντορίνης από τον Δεκέμβριο του 2022 έως τον Φεβρουάριο του 2023. Θα εκτελέσει έξι γεωτρήσεις, που θα δώσουν στοιχεία για την έκρηξη, η οποία άλλαξε την μορφή του τότε γνωστού κόσμου.
 

Το φάκελο υποψηφιότητας της καλντέρας, παρουσίασε η Θηραία Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών  Εύη Νομικού, που σε ανάρτησή της αναφέρει τα εξής : 

Τιμή μου να παρουσιάζω την "Καλδέρα της Σαντορίνης" στην Zumaia ως ένα από τα 100 πρώτα Μνημεία Παγκόσμιας Γεωλογικής Κληρονομιάς!! Τα καταφέραμε!!..
Η καλδέρα μας εγραψε Ιστορια! Δήμος Θήρας - Σαντορίνη
Ευχαριστώ από καρδιάς την Artemia Argirou για τις μοναδικές φωτογραφίες των γεωλογικων στιγμών του νησιού μας!
"Ένας τόπος γεωλογικής κληρονομιάς της IUGS είναι ένας βασικός τόπος με γεωλογικά στοιχεία ή/και διεργασίες επιστημονικής διεθνούς σημασίας, που χρησιμοποιείται ως σημείο αναφοράς ή/και με ουσιαστική συμβολή στην ανάπτυξη των γεωλογικών επιστημών μέσω της ιστορίας. Μερικά από τα αρχαιότερα πετρώματα της Γης από τη Νότια Αφρική, ίχνη πρωτόγονης ζωής από την Αυστραλία και την Κίνα, μερικά από τα καλύτερα απολιθώματα δεινοσαύρων από τον Καναδά, οι πρώτες ενδείξεις της πρώιμης ανάπτυξης των ανθρωποειδών από την Τανζανία, τα θαλάσσια πετρώματα της κορυφής του κόσμου από το όρος Έβερεστ και εμβληματικές τοποθεσίες όπως το εντυπωσιακό Grand Canyon (ΗΠΑ), ο παγετώνας Perito Moreno (Αργεντινή), η καλντέρα της Σαντορίνης (Ελλάδα) ή το Uluru στην Αυστραλία είναι μερικά μόνο παραδείγματα αυτού του εντυπωσιακού καταλόγου."



Πηγή : Α.Π.Ε. - Μ.Π.Ε. - ERTnews